کرایوتراپی

کرایوتراپی درمانی است که در آن ضایعات سطح پوست را منجمد می کنند.

موادی که از آن برای منجمد کردن ضایعات پوستی استفاده می شود عبارتند از:

• نیتروژن مایع (رایج ترین روش مورد استفاده توسط پزشکان)
• دی اکسید کربن ( که بیشتر 20 سال گذشته استفاده می شد)
• اتردایمتیل و پروپان یا DMEP

ضایعاتی را که ممکن است بتوان با کرایوتراپی درمان نمود عبارتند از:

• کراتوز خورشیدی
•  زگیل ویروسی
•  Seborrhoeic keratoses
  

متخصصان پوست گاهی اوقات سرطان های کوچک پوست مانند سرطان سلول بازال و سرطان سلول سنگفرشی محدود (بیماری بوون) را منجمد می کنند اما همیشه بطور کامل موفقیت آمیز نیست و پیگیری های منظم ضروری است.

انجماد ممکن است مناسب ترین راه برای خلاص شدن از انواع مختلفی از ضایعات سطح پوست باشد. نسبتا ارزان، ایمن و قابل اعتماد است. با این حال، تشخیص صحیح ضایعات پوستی بسیارمهم است. نباید ازروش کرایوتراپی برای درمان ملانوم و یا هر ضایعه رنگدانه ای شکل تشخیص داده نشده که ممکن است ملانوم باشد استفاده کرد.

درمان

نیتروژن مایع

کرایوتراپی با استفاده از نیتروژن مایع (دما 196C-) مشتمل بر استفاده ازکرایواسپری ،کرایوپروب یا اپلیکاتوربا نوک پنبه است. نیتروژن با توجه به قطروعمق انجماد برای چند ثانیه در ضایعه پوستی به کارمی رود. در بعضی موارد این کارچند بار تکرار می شود تا زمانیکه عمل انجماد و ذوب شدن کامل شود. این عمل باعنوان «انجماد-ذوب دوبل» شناخته شده است و معمولا برای سرطان پوست و یا زگیل های ویروسی قوی مورد استفاده قرار می گیرد.

برف دی اکسید کربن

درکرایوتراپی دی اکسید کربن ازسیلندری حاوی دی اکسید کربن منجمد با دمای (-78.5C) و یا دوغاب چر از استون استفاده می شود. آن را باید بطور مستقیم درضایعه پدید آمده درپوست بکار برد.

DMEP

DMEP در دمای 57C- کار می کند. درقوطی های آئروسل عرضه می شود و برای درمان زگیل بکار برده می شود بوسیله یک اپلیکاتور فوم که باتوجه به اندازه و محل ضایعه بر روی ضایعه پوستی بین 10 و 40 ثانیه قرار می گیرد.

درحین انجام عمل کرایوتراپی و پس ازانجام آن ممکن است احساس سوزش و درد را به همراه داشته باشد. ممکن است تورم و قرمزی فوری بوجود بیاید، که می توان آن را با استفاده ازیک استروئید موضعی سریعا بعد از انجام عمل انجماد کاهش داد.آسپرین به صورت خوراکی نیز ممکن است بتواند التهاب و ناراحتی را کاهش دهد.

مراقبت از ناحیه درمان شده

ناحیه درمان شده به احتمال زیاد در عرض چند ساعت تاول خواهد زد. گاهی اوقات تاول سفید است و به علت خونریزی گاهی قرمز یا بنفش ( ضرری ندارد) است. اگر ناحیه تحت درمان نزدیک به چشم باشد ممکن است نهایتا باعث پف کردن پلک چشم شود، به خصوص صبح بعد از عمل، اما تورم بعد از چند روز بهبود پیدا می کند. در عرض چند روز پوسته پوسته شدن رخ می دهد و تاول به تدریج خشک می شود. معمولا در مدت زمان بهبود نیازی نیست که به ناحیه درمان شده توجه خاصی داشته باشید. ناحیه تحت درمان را می توان با ملایمت یک یا دو بار در روز شست و باید آن را تمیز وپاکیزه نگاهداشت. پانسمان اختیاری است، اما توصیه می شود که این کار انجام شود در صورتی که منطقه آسیب دیده در معرض تروما و یا اینکه توسط لباس روی آن پوشانده می شود. هنگامی که تاول خشک و پوسته پوسته می شود، از وازلین استفاده کنید و ازکندن پوسته های تاول بپرهیزید. پوسته های صورت 5-10 روز و دست ها پس از 3 هفته بهبود پیدا می کند. اثرات تاول ساق پا ممکن است تا 3 ماه باقی بماند چون بطور کلی بهبودی دراین نحیه اغلب به آهستگی صورت می گیرد. عفونت ثانویه غیر معمول است اما وقتی رخ می دهد ممکن است باعث افزایش درد، تورم، ضخامت مایع زرد رنگ تاول، ترشحات چرکی و / یا قرمزی در اطراف ناحیه تحت درمان شود. اگر نگران این موضوع هستید با دکتر خود مشورت کنید ممکن است به پماد ضد عفونی کننده موضعی و یا به آنتی بیوتیک های خوراکی لازم باشد.

نتایج نهایی

پس از انجماد استاندارد کراتوز خورشیدی، seborrhoeic keratosis یا زگیل های ویروسی، پوست به نظرکاملا طبیعی جلوه می کند و هیچ نشانه ای از ضایعه پوستی اصلی نخواهد ماند. با این حال، کرایوتراپی ممکن است به شکل یک علامت سفید (hypopigmentation) و یا اسکار منجر شود، به خصوص هنگامی که انجماد عمیق یا طولانی مدت بوده باشد (انجماد عمیق یا طولانی مدت برای ضایعه سرطانی ضروری است). علامت سفید گاهی اوقات ممکن است به دنبال انجماد سطحی رخ دهد. علامت سفید ممکن است کاملا قابل توجه باشد به ویژه در کسانی که رنگ پوست آنها تیره تر (سبزه ) است. اگر چه ظاهراغلب با گذشت زمان بهبود می یابد، اما تغییر رنگ می تواند دائمی هم باشد. ضایعات پوستی ممکن است با درمان هم از بین نرود یا ممکن است بعد از درمان مجددا عود کند و به کرایوتراپی مجدد، جراحی یا درمان های دیگراحتیاج باشد . انجماد سنگین بروی پوست ممکن است عصب حسی سطحی را تحت تاثیر قرار دهد، به عنوان مثال درمان زگیل های ویروسی در کنار انگشت، می تواند باعث بی حسی آن ناحیه که عصب حس را تامین می کند شود که تقریبا همیشه ظرف مدت چند هفته یا چند ماه به حالت عادی باز می گردد.